ha

1.

Nida kimi aşağıdakı mənalarda işlənir: a) saqındırma, xəbərdarlıq və ya əmr, tapşırıq bildirir, habelə diqqəti cəlb etmək üçün işlədilir. Ona bir söz demə ha! Özünü gözlə ha! Ora getmə ha! – <Minnət xanım:> Ancaq mən olduğumu demə ha! Ü. H.. <Turac:> Ey, düz-əməlli danış ha! İ. Ə.. Kəblə Abbasəli naqanı tuşladı: – Al gəlsin, vurdum ha! M. C.. b) təkid, vaciblik, lazımlıq bildirir. Bizə gələrsən ha! Xahişimi unutma ha! – <Ana:> Qızlar, mənim bu balamdan muğayat olun ha! (Nağıl). c) heyranlıq, valehlik bildirir. Gözəldir ha! ç) intonasiyadan asılı olaraq, bəzən sözə, cümləyə istehza, rişxəndlik çaları verir. Amma yazmısan ha. Ay tutdun ha. – <Hatəm:> Budu ha!. . <Düşmən> gəlib çıxıb ey. . Ə. Ə.. d) təkrar bildirir – nə qədər. Ha deyirəm, təsir etmir. – Hər bir qəzeti əlimizə alsaq, görəcəyik ki, elə haman sözlərdir ki, ha eşidirik. C. M..

2.

Ziddiyyət bildirən ədat – ki. Nə olsun, adımız olubdur qoçaq; Ceyran ha deyilik ovçudan qaçaq. H. K. S..

3.

əvəz.

1. Qeyri-müəyyən zaman və ya yer bildirir; hansı. Məşədi Əsgər dinməzsöyləməz qapıdan çıxıb yola düşdü. Ha tərəfə getmək lazım olduğunu özü də bilmirdi. S. M. Q.. Ha zamandansa Məsmə eşitmişdi ki, dərmanların yaxşısı ələfiyyatdır. M. C..

2. Bir şeyin davamlılığını bildirir; nə qədər. Keçəl ha ağladı ki, qovunu ver, lotubaşı vermədi. «Aşıq Qərib». . . Ənvər ha fikirləşdi, Ayaza layiq və münasib bir cavab tapmadı. M. C.. ha-ha, ha-ha-ha nida. Qəhqəhə, gülüş bildirmək üçün səs təqlidi söz kimi işlənir. <Mübaşir Məmməd Musa kişiyə:> . . Yoxsa bir gözləmən var, ay lotu! Ha-ha-ha! Yəqin gözləmən var. M. İ..